Zarys tematów:

Iluminacje z rękopisu Lindisfarne

Na północno-wschodnim wybrzeżu Szkocji znajduje się wyspa pływowa zwana Lindisfarne. W 635 roku na tej niewielkiej wyspie zbudowano klasztor, który przez ponad 200 lat był tętniącym ośrodkiem duchowości i kultury monastycznej. Klasztor założył św. Aiden, charyzmatyczny mnich sprowadzony ze słynnej Iony przez króla Northumbrii, Oswalda. Ten anglosaski władca pragnął misjonarzy, którzy schrystianizowaliby pogańskie królestwa Bernicji i Derii. W skryptorium klasztornym powstał wspaniały rękopis zwany Ewangeliarzem z Lindisfarne. Jedno z arcydzieł sztuki zdobniczej wczesnego średniowiecza. Zapraszam na warsztaty, na których będziemy malować motywy z tej niezwykłej księgi.

Miniatura z psałterza: psalm 101(102)   
Panie, słuchaj modlitwy mojej,
a wołanie moje niech do Ciebie przyjdzie!

Od początku formowania się pierwszych klasztorów księga psalmów była jedną z najważniejszych w biibliotece. Ten zbiór przejmujących pieśni przypisywanych królowi Dawidowi znany był każdemu mnichowi na pamięć. Wielokrotnie w ciągu dnia modlono się psalmami. Nic dziwnego, że wcześnie powstały opracowania tego zbioru jako osobnej książki. Psałterze były często bogato zdobione. Jeśli zleceniodawca chciał nabyć skromniejszy egzemplarz, zdobienia umieszczano się w malowanych, ozdobnych inicjałach niektórych psalmów. Jednym z takich psalmów, często zdobiony nawet całostronicowym inicjałem, był psalm 101 zaczynający się po łacinie od słów: Domine, exaudi orationem meam.  Stronnica z tym inicjałem będzie przedmiotem naszych warsztatów.

Miniatura z rękopisu muzycznego  Cantigas de Santa Maria

Cantigas de Santa Maria jest zbiorem 420 poematów- pieśni  w języku staro–galicyjskim z notacją muzyczną spisanych w czasie panowania Alfonsa Alfonso X El Sabio (1221–1284). Często autorstwo poematów jest przypisywane właśnie jemu. Jest to największy średniowieczny zbiór mono monofonicznych pieśni – wszystkie dedykowanie są Dziewicy Marii. W wierszowanych utworach Maria wychwalana jest jako cudotwórczyni, interweniująca w nadprzyrodzony sposób  w życie zwykłych ludzi.  Zachowały się cztery rękopisy Cantigas. 

Przedmiotem warsztatów będzie kodeks E przechowywany w w bibliotec El  Escorial. E – codice princeps znany jest  również pod nazwą códice de los músicos. Rękopis E zawiera wspaniałą kolekcję wizerunków muzykantów trzymających instrumenty muzyczne. Wśród przedstawionych tam instrumentów znajdziemy min:  platerspiel , flety poprzeczne, jednoręczne i piszczałki, rogi i trąbki, szałamaję i portatyw, podwójny klarnet i lutnię, rabab i pitolę, gitarę mauretańską i łacińską, cytrę i psalterium, harfę, tamburyn, dzwonki i kurant oraz lirę korbową

Nasza praca obejmie miniaturę muzykantów wraz z fragmentem notacji muzycznej i tekstu pieśni.

Maria Magdalena w przedstawieniu noli me tangere

Maria Magdalena, jedna z kobiet z kręgu uczniów Chrystusa, miała w swoim życiu kilka spotkań z Mistrzem.  Były one zawsze znaczące, odmieniające ją całkowicie.  Kiedy Jezus wypędza z niej siedem złych duchów rozpoczyna nowe życie, blisko swojego Wybawiciela. Jest  z nim do końca. Niezwykłe jest, że Chrystus właśnie ją wybiera, by się  jej pokazać już po zmartwychwstaniu. Scena pełna w głębokie treści, które przez wieki rozważali ojcowie kościoła i teologowie,  rozegrała się wg. Św. Jana przed grobem pańskim, w ogrodzie. Zrozpaczona Maria Magdalena płacze gdy ukazuje się jej Zmartwychwstały. W pierwszej chwili nie poznaje go , biorąc go za ogrodnika. Dopiero kiedy ten zwraca się do niej: Miriam, rozumie, że to Chrystus. Pada mu do stóp. Chrystus odsuwa się mówiąc : noli me tangere (wg łacińskiej Wulgaty) i nie pozwala się dotknąć Marii.  Ta scena przedstawiona jest w rękopisach w wielu  wariantach, a umieszczenie jej w ogrodzie, wśród roślinności, pozwala ilustratorom na stworzenie pięknych miniatur.
Zapraszam na wykonanie jednej z nich.

Adresaci:

Wszyscy zafascynowani średniowieczem i pięknem iluminatorstwa książkowego. Warsztaty są przeznaczone dla dorosłych. Na warsztatach zawsze są mile widziani początkujący, którzy nie malują, a kontakt z pędzlem utracili po szkole podstawowej. Warsztaty są tak zaplanowane, że wszystkiego nauczymy się krok po kroku. Serdecznie zapraszamy także wszystkich, którzy malują w innych technikach, a chcieliby spróbować miniatorstwa. A także wszystkich wiernych wielbicieli technik iluminatorskich, którzy są już bardziej zaawansowani. Na warsztatach zazwyczaj obecne są osoby początkujące, średniozaawansowane, a także zaawansowane. Jest to bogactwem tych spotkań, dzięki któremu uczymy się także od siebie nawzajem. Dołącz do nas!

Terminy:

• 20-26.11.2023 Iluminacje z rękopisu Lindisfarne
• 26.02-03.03.2024 Miniatura z psałterza: psalm 101(102) 
• 13-19.05.2024 Miniatura z rękopisu muzycznego  Cantigas de Santa Maria
• 22-28.07.2024 Maria Magdalena w przedstawieniu noli me tangere

Rozpoczęcie: godz. 11.00

Zakończenie: godz. 13.00

Prowadzący:

Barbara Bodziony

– Iluminator, kaligraf, historyk sztuki, mediewista, absolwentka Uniwersytetu Jagiellońskiego. We Francji, w Angers kończy w 2007 roku z wyróżnieniem Wyższy Europejski Instytut Iluminacji i Rękopisów.
Od ponad 10 lat prowadzi w Krakowie Szkołę Kaligrafii i Iluminacji, od 2016 roku wspólnie z Ewą Landowską pod nazwą Atelier Landowska & Bodziony. Od 2016 roku prowadzi semestralne zajęcia dla studentów krakowskich uczelni: ASP Wydział Form Przemysłowych.
Jest także założycielką Pracowni Kaligrafii i Iluminacji, która wykonuje na zlecenie prace z dziedziny miniatorstwa i kaligrafii. Pracownia organizuje od 7 lat wolontariat szpitalny z zajęciami artystycznymi dla małych pacjentów krakowskich szpitali.
Od 2008 roku nieprzerwanie prowadzi regularne warsztaty artystyczne SKRYPTORIUM w Benedyktyńskim Instytucie Kultury w Tyńcu.
Współautorka podręcznika do kaligrafii Piękna Litera, którego I tom ukazał się w 2016 r., drugi tom w 2018 r w Wydawnictwie Benedyktynów Tyniec.
www.barbarabodziony.pl

Andrzej Haase OSB – święcenia kapłańskie przyjął w roku 1992 i następnie przez 16 lat duszpasterzował w parafiach Archidiecezji Gdańskiej. W roku 2008 wstąpił do opactwa w Tyńcu, gdzie w latach 2013-2022 był proboszczem tutejszej parafii. Od roku 2022 pełni funkcję ekonoma opactwa.

Koszt udziału:

1000 zł + opłata za pobyt