Zarys tematu:

Księga Rodzaju: Stworzenie Świata
Skryptorium – warsztaty iluminatorstwa MINIATURA STWORZENIE ŚWIATA

In principio creavit deus caelum et terram (…) Tak zaczyna się Księga Rodzaju w wersji łacińskiej. Po czym następuje znany nam wszystkim szczegółowy opis poszczególnych dni stworzenia. Tekst wraz z drugim, krótszym opisem, stanowił źródło inspiracji dla ilustratorów Biblii. Na rozwój obrazowania tego tematu miały też wpływ interpretacje teologów. Szczęśliwym trafem doprawdy historia o stworzeniu świata po łacinie zaczyna się od litery I. Jej wydłużona forma bardzo często była ramą, w której, w kolejnych medalionach, Bóg stwarzał poszczególne byty. Niektóre z tych miniatur, w okresie kiedy powstają wielkoformatowe biblie są bardzo skomplikowanymi kompozycjami o rozbudowanej formie. Plastyczny opis stworzenia dawał iluminatorom – artystom nieograniczone możliwości wyrazu. Miniatury przedstawiające Boga Stworzyciela należą do jednych z najpiękniejszych ilustracji Biblii średniowiecznych i renesansowych.

Na warsztatach będziemy się inspirować takimi właśnie przedstawieniami. Niektórzy z uczestników skupią się na jednym wybranym dniu. Ci bardziej zaawansowani w technice będą mogli wykonać cały inicjał lub kompletną stronę.
Pracujemy zawsze nad kopią z rękopisów średniowiecznych lub renesansowych. Wspólnie przygotowujemy spoiwo, według receptur średniowiecznych i przyrządzamy farby na bazie pigmentów sypkich. Warsztatom towarzyszy wykład dr Magdaleny Łanuszki.

Święci: miniatura Świętego Jerzego walczącego ze smokiem
Skryptorium – warsztaty iluminatorstwa Św. Jerzy

Święty Jerzy był bardzo popularnym świętym w średniowieczu. Nie wiemy o nim wiele, a najbarwniejsze epizody jego życia dopisały legendy. Święty urodził się w rodzinie chrześcijańskiej w drugiej połowie II wieku. Zaciągnął się do rzymskiej armii. W czasach cesarza Dioklecjana i nasilonych prześladowań chrześcijan został zabity za wiarę. Średniowieczna ikonografia przedstawia go najczęściej jako rycerza na koniu zabijającego smoka. Opowieść jest w niektórych szczegółach zaskakująco podobna do legendy o smoku Wawelskim. Święty zabił smoka, który nie pozwalał mieszkańcom czerpać wody. Za dostęp do niej życzył sobie owcy, lub w zastępstwie młodej dziewczyny, która wybierana była losowo. Raz zdarzyło się, że los padł na księżniczkę. Od niechybnej śmierci uratował ją św. Jerzy pokonując drapieżnika.
Tego typu miniaturę ukazującą dramatyczną walkę św. Jerzego ze smokiem wykonamy na warsztatach.

Słynne rękopisy: inicjały z Księgi z Kells
Skryptorium – warsztaty iluminatorstwa miniatura INICJAŁY Z KSIĘGI Z KELLS

Księga z Kells, znana też jako Ewangeliarz z Kells, jest chyba najbardziej znanym irlandzkim kodeksem średniowiecznym. Manuskrypt powstał około roku 800 być może w słynnym klasztorze na wyspie Iona. Jest wybitnym świadectwem wysokich umiejętności artystycznych rzemieślników iroszkockich tamtego czasu. Wspaniale ilustrowany, nie tylko z wielką wyobraźnią malowanymi inicjałami, ale także całostronicowymi kompozycjami o skomplikowanych plecionkach przyprawiających o zawrót głowy. Ich precyzja i mistrzostwo wykonania zachwyca. Wspomnieć należy także staranne pismo, które samo w sobie jest dziełem sztuki. Księga obecnie przechowywana jest w Trinity College w Szkocji.
Tematem warsztatów będą inicjały. Oryginalne litery na które składają się postacie ludzkie zwierzęco podobne, roślinne i wszechobecne plecionki połączone razem w gmatwaninę dekoracyjnych form, występują na niemal każdej stronie rękopisu. Będziemy podpatrywać tego obdarzonego niezwykłą wyobraźnią twórcę dekoracji Księgi z Kells komponując nasze słowa. Na warsztatach nie będziemy uczyć się kaligrafii półuncjały irlandzkiej, którą spisany jest rękopis. Przedmiotem warsztatów będą malowane inicjały.

Pracujemy zawsze nad kopią z rękopisów średniowiecznych lub renesansowych. Wspólnie przygotowujemy spoiwo, według receptur średniowiecznych i przyrządzamy farby na bazie pigmentów sypkich. Warsztatom towarzyszyć będą dwa wykłady z iluminatorstwa iroszkockiego i z monastycyzmu wczesnego w Irlandii.

Terminy:

• 31.07-6.08.2021 – Księga Rodzaju: Stworzenie Świata
• 23.11-28.11.2021 – Święci: miniatura Świętego Jerzego walczącego ze smokiem
• 28.03-3.04.2022 – Słynne rękopisy: inicjały z Księgi z Kells
• 16-22.05.2022 – Warsztaty iluminacji. Romańskie inicjały

Rozpoczęcie: godz. 11.00

Zakończenie: godz. 13.00

Adresaci:

Wszyscy zafascynowani średniowieczem i pięknem iluminatorstwa książkowego. Warsztaty są przeznaczone dla dorosłych. Na warsztatach zawsze są mile widziani początkujący, którzy nie malują, a kontakt z pędzlem utracili po szkole podstawowej. Warsztaty są tak zaplanowane, że wszystkiego nauczymy się krok po kroku. Serdecznie zapraszamy także wszystkich, którzy malują w innych technikach, a chcieliby spróbować miniatorstwa. A także wszystkich wiernych wielbicieli technik iluminatorskich, którzy są już bardziej zaawansowani. Na warsztatach zazwyczaj obecne są osoby początkujące, średniozaawansowane, a także zaawansowane. Jest to bogactwem tych spotkań, dzięki któremu uczymy się także od siebie nawzajem. Dołącz do nas!

Prowadzący:

Barbara Bodziony

– Iluminator, kaligraf, historyk sztuki, mediewista, absolwentka Uniwersytetu Jagiellońskiego. We Francji, w Angers kończy w 2007 roku z wyróżnieniem Wyższy Europejski Instytut Iluminacji i Rękopisów.
Od ponad 10 lat prowadzi w Krakowie Szkołę Kaligrafii i Iluminacji, od 2016 roku wspólnie z Ewą Landowską pod nazwą Atelier Landowska & Bodziony. Od 2016 roku prowadzi semestralne zajęcia dla studentów krakowskich uczelni: ASP Wydział Form Przemysłowych.
Jest także założycielką Pracowni Kaligrafii i Iluminacji, która wykonuje na zlecenie prace z dziedziny miniatorstwa i kaligrafii. Pracownia organizuje od 7 lat wolontariat szpitalny z zajęciami artystycznymi dla małych pacjentów krakowskich szpitali.
Od 2008 roku nieprzerwanie prowadzi regularne warsztaty artystyczne SKRYPTORIUM w Benedyktyńskim Instytucie Kultury w Tyńcu.
Współautorka podręcznika do kaligrafii Piękna Litera, którego I tom ukazał się w 2016 r., drugi tom w 2018 r w Wydawnictwie Benedyktynów Tyniec.
www.barbarabodziony.pl

O. Hieronim St. Kreis OSB (współprowadzący)

– urodził się w Krośnie. Profes tyniecki od roku 1983. Studiował teologię w Papieskiej Akademii Teologicznej w Krakowie; święcenia kapłańskie przyjął w roku 1989. Od roku 1990 pracuje nad zastosowaniem ikebany w liturgii. W latach 1990–2005 realizował dekoracje kwiatowe w kościele. Opublikował następujące pozycje: podręcznik ikebany liturgicznej. Kwiaty w kościele. Tajemnice układania (tomy 1– 3b), Święta Rodzina z Nazaretu. Medytacje biblijne, Nowe życie. Rekolekcje weekendowe z ikebaną, cz.1 oraz tomiki wierszy: Strumień żółtego piasku, Jak leci, Co się stało, Przed Ikoną, Kołonotatnik.

Wykładowca:

Dr Magdalena Łanuszka

– Absolwentka Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie, doktor historii sztuki, mediewistka. Ma na koncie współpracę z różnymi instytucjami: w zakresie dydaktyki (wykłady m.in. dla Uniwersytetu Jagiellońskiego, licznych Uniwersytetów Trzeciego Wieku), pracy badawczej (m.in. dla University of Glasgow, Polskiej Akademii Umiejętności), oraz popularyzatorskiej (m.in. dla Archiwów Państwowych, Małopolskiego Instytutu Kultury, Biblioteki Narodowej, Radia Kraków, Tygodnika Powszechnego). W Międzynarodowym Centrum Kultury w Krakowie administruje serwisem Art and Heritage in Central Europe oraz prowadzi lokalną redakcję RIHA Journal. Od 2009 r. prowadzi wykłady z zakresu średniowiecznego malarstwa książkowego, kodykologii oraz paleografii łacińskiej dla uczestników warsztatów Barbary Bodziony.
Autorka bloga o poszukiwaniu ciekawostek w sztuce: www.posztukiwania.pl

Koszt udziału:

700 zł + opłata za pobyt